Przyrząd Hess’a

W pracowni Cybulskiego zbudowany został pierwszym przyrząd do obliczania lepkości krwi. Przyrząd ten składał się z dwóch równoległe leżących rurek szklanych z podziałkami. Za pomocą jednego i tego samego balonu gumowego wciągano krew do jednej rurki a wodę przekroploną do drugiej, osobne połączenie z manometru rtęciowym pozwalało płyn wciągać zawsze z  siłą; podziałki na rurkach pozwalały określić stosunek wciągniętej ilości wody do ilości krwi. Sporządzony w kilka lat później przyrząd Hessa jest oparty na tej samej zasadzie i bardzo podobny do przyrządu Cybulskiego l).  Badania nad lepkością krwi wykazały, że jest ona zależną Od 4 bardzo Wielu czynników. Przede wszystkiem zaznaczyć należy, Że lepkość surowicy, względnie osocza uwarunkowaną jest obecnością substancji koloidalnych, a więc, przede wszystkiem białek ; waha się ona między 1,2—-2,1. Krew całkowita posiada lepkość większą niż osocze, wpływa na to liczba oraz objętość ezerwonych ciałek krwi ilość hemoglobiny oraz COZ. W ciepłocie 370 lepkość jest mniejsza 0 16 ⁰/0 , niż przy temperaturze 170. Praca fizyczna wzmaga lepkość krwi, również przyjmowanie wyskoku i kawy. Z obliczeń Rosnera okazało się, że krew królika, u którego wywołano żółtaczkę, jest bardziej lepką, niż krew królika zdrowego. Przeciętna liczba, znaleziona dla lepkości krwi ludzkiej, wynosi 4 (Naegeli), dla każdej zaś odmiany zwierząt, jak zdaje się wynikać z dotychczasowych badań, jest ona odrębną i charakterystyczną. Ciśnienie osmotyczne. Zjawiska ciśnienia osmotycznego odgrywają wielką rolę w wymianie płynów i soków, w tkankach roślinnych i zwierzęcych, ze zjawiskiem tem liczyć się często musi i hematologia. De Vries przekcmał się, że ciecze majve to samo ciśnienie osmotyczne, co zawartość komórki roślinnej, nie wywołują_plasmolizy i płyny takie nazwał izotoniczne. Płyny zaś o większem Inb mniejszem ciśnieniu osmotycznem czyli hyper- lub hypotoniczne wywołują pewne określone zmiany w komórkach. W płynach hypertonicznyeh kurczą się one skutkiem utraty wody, w płynach hypotonicznych pęcznieją skutkiem przyjęcia wody. Okazało się przytem, że zawartość ciałek jest izotoniczna z osoczem czyli środowiskiem, w którem ciałka stale przebywają. Ciśnienie osmotyczne tego Środowiska równa się ciśnieniu rozczynu NaCl. Taki też rozczyn soli stale jest używany do badań fizyologicznych i celów leczniczych (po utracie krwi) i nosi nazwę rozczynu fizyologicznego soli. Ponieważ mierzenie ciśnienia osmotycznego bezpośrednio za pomocą osmometrów używanych w fizyce napotyka trudności techniczne, przeto fizyologia najczęściej posługuje się metodą pośrednią, zresztą bardzo czulą, mianowicie określeniem punktu zamarzania. Wiadomo bowiem z fizyki, Że płyny o jednakowem Ciśnieniu osmotycznem posiadają jednakowy pun t zamarzania. Płyny Więc izotoniczne marzną przy tej samej temperaturze, o ile zaś ciśnienie osmotyczne cieczy się wzmaga lub zmniejsza o tyle podwyższa się lub zniża punkt zamarzania cieezy. Głównym czynnikiem wpływającym na obniżenie temperatury zamarzania, a przeto na podwyższenie ciśnienia osmotycznego cieczy, są gole oraz elektrolity wogóle, białka odgrywają przytem bardzo małą rolę; według obliczeń Latkowskiego obniżenie punktu marznięcia surowicy do 60C w porównaniu z wodą przekroploną objaśnić się daje tylko w ten sposób, że zaledwie 1/12 tego obniżenia (0,05) przypisać należy obecności w niej wzeważna zaś część (11/12) tego obniżenia spowodowana obecnością elektrolitów. [więcej w: ginjal urit , neurolog wrocław , gancyklowir ]