Własności morfologiczne krwi

Ciałka czerwone. Patrząc na kroplę krwi ludzkiej przez mikroskop, spostrzegamy, że prawie całe pole mikroskopowe pokryte jest „ciałkami czerwonemi” które zrazu nawieszone w przezroczystem osoczu, układają się w najrozmaitsze grupy, rulony i t d. Ciałka te obserwowane pojedynczo, posiadają barwę zielonkawożółtą, w warstwach zaś grubszych — barwę czerwonQ. Barwę zawdzięczają one obecności specyalnego barwika — hemoglobiny. Pierwszy, który dostrzegł we krwi ciałka czerwone, był Włoch Malpighi (1661), Leeuwenhoekowi (1673) zaś zawdzięczamy pierwszy dokładniejszy ich opis. Ciałko czerwone pojedyncze przedstawia się zazwyczaj pod mikroskopem w kształcie maleńkiego krążka z zaokrąlonym brzegiem i nieznacznem wklęśnięciem po obu stronach w środku;  Ciałka czerwone ssaków, jak zaznaczyliśmy wyżej. nie posiadają jądra; jądro znajdujące się w młodem ciałku, w pewnym okresie jego rozwoju rozpuszcza się i zanika; ten proces rozpuszczania się jądra nazwany jest kariolyzą, W ostatnich czasach jednakże Petrone stara się dowieść, Że zapomogą specyalnego barwienia ciałek czerwonych, można uwidocznić małe resztki owego jądra, stale pozostające w ciałku. W warunkach prawidłowych ciałko czerwone krąży w ustroju od 3 do 4 tygodni (Grawitz), następnie ginie w narządach krwiotwórczych; w szpiku kostnym, śledzionie lub gruczołach chłonnych, W narządach tych istnieją wielkie komórki, które posiadają zdolność pożerania i rozpuszczania w sobie ciałek. Główna zaś część barwika rozpadających się ciałek czerwonych zostaje przekształconą w wątrobie na barwiki żółciowe. Za pomocą mikroskopu i specyalnego okularu, opatrzonego podziałką 1/100 milimetrową, można zmierzyć ciałko czerwone. Granica ciałka ludzkiego wynosi przeciętnie 0,0075 mm. (od 6 do 9 grubość zaś 002 mm. Welcker na zasadzie 130 obliczeń swoich podaje dla Średnicy przeciętną liczbę 7,74 dla grubości zaś 1,9 IL. Za pomocą odpowiednio zwiększonych modeli ciałek badacz ten obliczył, że objętość pojedynczego ciałka czerwonego wynosi 0,009000073217 sześcien. mm., a powierzchnia 0,000128 kw. mm. Mimo tak małych rozmiarów 1 ciałka czerwonego, liczba ogólna ich w ustroju jest tak wielka, że z obliczeń wypada, iż ogólna powierzchnia ciałek u człowieka, ważącego 70—75 kg., wynosić powinna 3200 metrów kw. (Tigerstedt). Jeżeli uświadomimy sobie, że całkowita powierzchnia ciała ludzkiego wynosi niespełna 2 m. kw., to zrozumiemy, jaką olbrzymią powierzchnią ciałka czerwone, przepływając przez płuca, stykają się z powietrzem i czerpiąc zeń tlen, spełniają doniosłą swą rolę fizyologiczną. Dla porównania wielkości ciałek zwierząt ciepłokrwistych i zimnokrwistych niechaj niektóre liczby, otrzymane przez Welekera.  Liczenie ciałek czerwonych. Vierordt w celu obliczenia ilości ciałek pierwszy (1852—54) wprowadził zasadę obliczania ich zapomocą mikroskopu w określonej jednostce objętości, mianowicie w I milimetrze sześciennym krwi. Sposoby oraz przyrządy, służące do obliczania, ulegały zmianom i ulepszeniom, zaś niektóre z nich mają już dziś tylko historyczne znaczenie; ograniczymy się przeto tylko do opisu ogólnie stosowanej obecnie w modyfikacyi Thoma-Zeissa. Przyrząd używany obecnie składa się: I) z mieszalnika (melangeur) Potaina i 2) z grubego szkiełka przedmiotowego z siatką Thoma-Zeissa. [podobne: nfz łódź sanatoria lista oczekujących , pękanie naczyń krwionośnych , nerwica przełyku ]