Hemakrotyt

Z pośród innych metod ogólnie stosowaną i łatwą jest metoda określenia objętości ciałek i osocza za pomocą hematokrytu Hedinza. Hematokryt składa się z wirówki oraz dwóch cienkich rurek szklanych z 50-ma podziałkami milimetrowemi. Obiedwie rurki wypełnia się dokładnie krwią zwykłą lub rozcieńczoną dwukrotnie i wprowadza się w szybki ruch obrotowy za pomocą wirówki. Przy odpowiedniej szybkości obrotów (8000 na minutę) już po minutach ciałka czerwone, jako cięższe, tworzą jednolity slup czerwony w odśrodkowej części rurek. Liczba podziałki wskazuje objętość słupa krwinek czerwonych w milimetrach sześciennych, zawierającą się w 50 mm3 krwi. O ile krew była rozcieńczona, należy oczywiście uwzględnić stopień rozcieńczenia. Przyrząd ten pozwala dokonywać jednocześnie 2 oznaczenia, wzajemnie się kontrolujące. Z dokonanych różnemi metodami obliczeń wypada, że w 100 cm 5 krwi ludzkiej, ciałka zajmują 45—50 em3, osocze zaś 55—50. Zestawiając wyniki własne i otrzymane przez szereg autorów (Arroneta, Hammarstena, Biernackiego, Rzętkowskiego i innych) M. Halpern (Medyc. 1908) przychodzi do wniosku, że ciałka krwi ludzkiej zajmują przeciętnie osocze zaś 52,68 ⁰ /0 objętości krwi. Bunge, wychodząc z założenia, że ciałka czerwone świni nie zawierają sodu, całkowitą zaś ilość sodu znajduje się tylko surowicy, obliczył, że 100 gr. krwi świńskiej zawiera 0,2406 NaO, zaś 100 gram, surowicy świńskiej 0,4272 Nago, stąd wniosek, że 0,4272:0:2406 100:X; X, czyli ilość surowicy w 100 częściach krwi świni, stanowi przeto 6,30/0 krwi całkowitej, pozostała zaś część we krwi  43,70/0 przypada na ciałka. Przed Bungem, Hoppe Seyler za podstawę swoich obliczeń analogicznych przyilość włóknika, znajdującego się tylko w osoczu. Krew wołu podług Abderhaldena zawiera 32,350/0 ciałek czerwonych oraz 67 45 ⁰/ surowicy.Wpływ rozmaitych czynników na ciałka czerwone, przenikliwość oraz wytrzymałość ciałek. Ciałka czerwone należą do tworów nader czułych na zmiany środowiska i otoczenia. Już w kropli krwi wypuszczonej na szkiełko możemy zauważyć, że zmieniają. one swój kształt, kurczą się, tworzą kolce, zazębienia, przyjmują kształt owocu morwy i t. d. Zmianę kształtu ciałek można wywołać za pomocą wielu czynników fizycznych i chemicznych, jako to: wody zwykłej lub przekroplonej, kwasów, zasad, soli w rozczynach, surowic zwierząt odmiennych gatunków, prądu elektrycznego i indukcyjnego lub rozbrojeń kondensatora, eteru, chloroformu, cieploty wyższej, niż 520 i t. d… Zachowane w ciepłocie O zatrzymują one swoją żywotność w ciągu dni. [patrz też: nfz łódź sanatoria lista oczekujących , pękanie naczyń krwionośnych , nerwica przełyku ]