Rozróżnienie zwierząt od roślin

Jeśli przypatrzeć się z bliska objawom życia jakiegokolwiek organizmu to widzieć można, że ten organizm ciągle się zmienia; nie można stwierdzić ani chwili absolutnego spokoju, przeciwnie, ciągle energia się z organizmu wydala, lub też do niego dostaje w postaci zapasów lub pożywienia. Cale życie jest więc ciągłą przemianą materyi i energii, to jest: jest ciągłem pobieraniem materyalu z otoczenia, jego przeróbką tak poprowadzoną, by się z niego wytworzyło własne ciało żywej istoty; potem zaś to młodo utworzone ciało rozpada się, produkując przytem energię oraz resztki pozostałe po rozpadzie. Każda więc żywa istota musi pobierać materyał do życia z otoczenia; stąd łatwo zrozumieć, Że Życie wszystkich istot jest zależne od obecnośei dostatecznej ilości materyalów do życia w ich otoczeniu. Żywe istoty Są więc Ściśle związane z światem martwym.

Rozróżnienie zwierząt od roślin. Dwa typy budowy i właściwości dadzą się łatwo rozróżnić wśród żywych istot; jeden to zwier- zeta, drugi to roś liny. Na pozór, jeśli się porównywa między sobą istoty roślinne i zwierzęce o Wysokiej organizacyi, n. p. zwierzęta ssące i drzewa lub zioła zielone, różnica zda się olbrzymia między niemi. Zwierzętom ruchliwym i bardzo wrażliwym przeciwstawia się rośliny o bardzo malej ruchliwości i zdolności odczuwania podniet; zwierzęta uważa się też za istoty, których ciało tak jest zbudowane, iż jego powierzchnia wewnętrzna (n. p. powierzchnia jelit, płuc etc.) jest niezmiernie silnie rozwinięta, podczas gdy u roślin rozwija się ogromna zewnętrzna powierzchnia na liściach, pędach i korzeniach. Te jednak różnice nie są .istotne; daleko lepiej rozgraniczyć się oba światy, jeśli się porówna sposób przemiany materyi im właściwy. Przekonamy się wówczas, że rośliny zadowalają się daleko prostszemi substancyami, branemi jako pokarm, aniżeli zwierzęta; mogą one, za współdziałaniem energii świetlnej ze słońca, oraz zieleni (chlorofilu) zawartej w komórkach, z ciał o charakterze ciał nieorganicznych, jak z C02, H20 i prostych soli, zwłaszcza zaś z azotanów (K NOS, Ca (N03) 2) utworzyć swoje eialo, a zatem związki tak zawiłe, jak ciała białkowate i ich połączenia. Stąd też u roślin wyższych jest przemiana materyi scharakteryzowana procesami syntetycznymi i ich przewagą nad procesami rozpadowymi. Jednym zaś z charakterystycznych momentów przemiany materyi roślin jest to, że jako produkt uboczny uchodzący z organizmu, podczas odżywiania się występuje czysty tlen. [hasła pokrewne: oesophagitis , mucyny , funkcja poznawcza  ]

Inaczej rzecz się ma u zwierząt wyższych. Te nie utrzymają się przy życiu inaczej, jak tylko wówczas, jeśli w ich pokarmie znajdzie się dość ciał białkowatych; z prostych połączeń węgla i azotu, nie mogą one utworzyć swego ciała. Biorąc zaś azot związany w wysoce zawiłych połączeniach, zawsze rozkładają je na prostsze, zanim z tych produktów rozkładu utworzą swoje ciało, Białka pobrane rozpadają się na peptony, a nawet na znacznie prostsze połączenia, a z nich potem powstają, drogą syntezy, białka charakterystyczne dla danego gatunku zwierzęcia. Aby więc nastąpila synteza, potrzebna do zbudowania ciała danego zwierzęcia, musi ją poprzedzić rozpad białek, pobranych poprzednio jako pożywienie.