Wspólne właściwości wszystkich istot żywych

Na olbrzymim obszarze powierzchni ziemi, rozpostarło się państwo żywych istot. Od zmartwiałych mrozem okolic obu biegunów aż do gorących krain podrównikowych, wszędzie znajdzie się istoty, w których każdy człowiek dostrzeże pewne objawy podobne jak u siebie samego, — istoty, które się zwykle oznacza nazwą isto t żyjących. W wysoko położonych warstwach atmosfery znajdzie się tych istot niewiele, lecz zawsze będą, tam one lub ich zawiązki ; w największych głębiach morza znaleziono cały, niesłychanie różnorodny świat tych istot; stwierdzono ich obecność w glebie a nawet w wodach mineralnych. Jedynie tylko na zupełnie pustych, stale zamarzłych, śnieżnych polach przy biegunach, na spalonych i bezwodnych piaskach pustyń a wreszcie na gorących, młodych pokładach skał lub piasków wyrzucanych z kraterów czynnych wulkanów żyjących postaci znaleść nie można.

To rozsiedlenie istot żywych nie tyko świadczy o tern, że mają one możność utrzymania. sięw bardzo różnorodnych warunkach, ale też uczy, że są jednak pewne czynniki w przyrodzie, które dla wszystkich żywych istot mogą być zabójcze. Innemi słowy: na to by istoty żywe mogły istnieć i rozwijać się, potrzeba pewnych, określonych warunków życia, wiemy np., że wszystkie istoty żywe mogą zginąć, jeśli temperatura ich otoczenia zbyt wysoko się podniesie, lub „jeśli z podłoża i środowiska a równocześnie i z ich ciała wydali się wodę w zupełności. Temperatura odpowiedniej wysokości i pewna ilość wilgoci (a także i inne jeszcze czynniki), są to więc nieodzowne warunki życia, które można określić jako warunki o gólne gdyż bez nich żadna istota żywa nie może się utrzymać. Stwierdziwszy jednak, Że istnieją pewne czynniki, od których zależy byt wszystkich istot żywych, możemy od razu przypuszczać, Że wszystkie istoty żywe muszą mieć podobne i wspólne zasadnie ze właściwości; te zaś właściwości muszą być przywiązane do podkładu materyalnego czyli do substancyi, która u wszystkich żyjących istot musi być, przynajmniej najogólniejszych zarysach, podobnie zbudowana. Tę substancyę nazywamy substancyą żywą; jej zasadnicze właściwości oznaczamy jako zasadnicze objawy, których całość składa się na życie. Te zasadnicze objawy pozwalają nam rozpoznać, czy dana istota jeszcze należy do żyjących ezy też już przeszła do świata ciał martwych. Jeśli się jednak w szczegółach bada te objawy, które się uważa za najlepiej cechujące istotę żywą, to pokazuje się, że na ich podstawie odróżnienie istot żywych od świata martwego wcale nie jest łatwe.

Zazwyczaj jako zasadnicze objawy istot żywych uważa się następujące ich cechy: po stać bardzo zawiłą; ruch, dochodzący do skutku z przyczyn w samychże żywych istotach zawartych ; możność powstawania czyli rozrodu tylko z istot podobnej budowy, poprzednio ; bardzo silnie rozwiniętą wrażliwość, t. j. możność oddziaływania wydatkiem własnej energii na zmiany w otoczeniu oraz na podniety płynące z samychże żywych istot; wreszcie chemiczny skład i procesy chemiczne bardzo zawiłe charakteryzujące t. zw. przemianę materyi istot żyjących. Zwykle do tych cech dodaje się jeszcze inne, a mianowicie: zjawisko iż żywa substancya nie występuje nigdy w wielkich masach lecz zawsze w t. zw. osobnikach czyli indywiduach; zjawisko, iż wszelkie objawy z życiem związane są wykonywane z możliwie najmniejszym wysiłkiem, oraz największem zaoszczędzeniem materyalów zawartych w danej żywej istocie, co jest dowodem doskonałej regulacyi; wreszcie i to, że żywe istoty przez długi szereg generacyi mogą z postaci o dość prostych objawach przekształcać się na postacie bardziej zawile i doskonalsze, co byloby wrodzoną. tendencyą do rozwoju. [podobne: v ]